تاسیسات گاز

گاز یکی از اصلی ترین سوخت های طبیعی بوده که نقش بسیار مهمی در زندگی بشر ایفا می کند. از این رو تاسیسات گاز به یکی از اصلی ترین مباحث در بین تاسیسات شهری و ساختمانی بدل شده است. به کمک لوله کشی می توان گاز مصرفی را برای ساختمان های مختلف جا به جا کرد. باید به یاد داشت که در زمان نصب تاسیسات گازرسانی ساختمان نیاز است تا استانداردها را به دقت و با وسواس زیادی رعایت کرد. ما در ادامه به صورت کامل در خصوص این تاسیسات، انواع و هزینه های نصب آن بیشتر صحبت می کنیم.

 

تاسیسات مکانیکی چیست؟

گاز طبیعی یکی از مهمترین مواد سوختی در زندگی بشر است. از گاز می توان به عنوان سوخت در نیروگاه ها و واحدهای صنعتی استفاده کرد. همچنین این ماده می تواند بخش قابل توجهی از سیستم گرمایشی، پخت و پز و ... را در منازل به خود اختصاص دهد. از این رو انتقال و جا به جایی این ماده، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار خواهد بود. حتی کوچکترین نشتی و یا عیب در سیستم لوله کشی گاز، می تواند خسارات جانی و مالی جبران ناپذیری را به همراه داشته باشد. منظور از تاسیسات گاز، تمامی تجهیزات و لوازمی است که برای انتقال و توزیع آن بین مصرف کنندگان، مورد استفاده قرار می گیرد. تاسیسات گاز می تواند دامنه بسیار گسترده ای داشته باشد. از مراحل خارج کردن آن تا وارد کردن گاز به درون ساختمان، می تواند زیر مجموعه ای از چنین تاسیساتی در نظر گرفته شود. برای اینکه بتوان تاسیسات گازرسانی را پیاده سازی و اجرا کرد، نیاز به تجهیزات و لوازم بسیار گسترده ای وجود دارد که هر کدام از آنها وظایف خاصی را در این تاسیسات به عهده دارند.

 

تاسیسات گاز نیز به مانند سایر تاسیسات، دارای انواع مختلفی است. این تاسیسات را می توان بسته به نوع گاز رسانی آن در یکی از سه دسته بندی زیر قرار داد. 

• تاسیسات گاز شهری

تاسیسات گاز شهری یا تاسیسات گازرسانی ساختمان، به مجموعه تاسیساتی گفته می شود که در زمان انتقال گاز به منازل و ساختمان، مورد استفاده قرار می گیرند. زمانی که گاز از منبع به سمت منازل حرکت می کند، در ایستگاه های گاز شهری قرار گرفته و برای افزایش ایمنی به آن عطر و بویی قوی اضافه می شود. در این صورت اگر در این تاسیسات نشتی وجود داشته باشد، ساکنین به خوبی متوجه خواهند شد. از سوی دیگر این ایستگاه های گازی باعث کاهش فشار گاز خواهند شد.

دلیل آن هم کوچکتر بودن لوله های موجود در تاسیسات گاز ساختمان است. تمامی لوله های به کار رفته در تاسیسات گازرسانی ساختمان، در زیر زمین قرار گرفته اند. نوع لوله هایی که در تاسیسات گازی شهری قرار گرفته است، از فولاد بوده تا در برابر فشار، ضربه، خوردگی و فرسودگی، مقاومت بالایی داشته باشد. گاز شهری سپس به علمک گاز متصل شده و به کمک تاسیسات گاز ساختمانی، به درون منازل خواهد رسید. در این زمان افراد می توانند با باز کردن شیر گاز، از آن استفاده کنند.

• تاسیسات گاز صنعتی

در کنار تاسیسات گاز شهری، تاسیسات گاز صنعتی نیز وجود دارد. بسته به نوع گازی که قرار است به واحدهای صنعتی منتقل شود، نوع تجهیزات به کار رفته در این تاسیسات نیز متفاوت خواهد بود. برخی از موارد ممکن است از لوله های مخصوص برای تاسیسات لوله کشی گاز صنعتی استفاده شود و در پاره ای از مواقع گاز مورد نیاز به درون کپسول و مخازن بزرگ انتقال داده می شود. حال واحدهای صنعتی می توانند به کمک تاسیسات گاز صنعتی، از گاز استفاده کنند.

• تاسیسات گاز پزشکی

گازها در صنایع پزشکی نیز کاربرد مختلفی دارند. از این رو برای تامین گاز مورد نیاز بیمارستان ها و یا واحدهای درمانی نیاز به پیاده سازی و اجرای تاسیسات لوله کشی گاز پزشکی وجود دارد. بخشی از گاز وارد شده به این مکان ها، برای مصارفی مانند گرمایشی، پخت و پز و ... خواهد بود. از این رو تاسیسات گازرسانی به کار رفته به مانند تاسیسات گازرسانی ساختمان خواهد بود. اما برخی از گازهای منتقل شده مانند اکسیژن، برای مصارف دیگری و به واحدهای به خصوصی ارسال می شود. از این رو چنین تاسیسات لوله کشی گاز پزشکی نیاز به تجهیزات خاص خودش دارد.

 

یکی از اصلی ترین نکات در زمان اجرای تاسیسات لوله کشی گاز، توجه به قیمت و هزینه های نصب آن است. باید اشاره کرد که هزینه های نصب به نوع کاربری تاسیسات بستگی دارد. برای مثال، هزینه نصب تاسیسات گازرسانی ساختمان با هزینه نصب تاسیسات لوله کشی گازرسانی صنعتی متفاوت است. در محاسبه هزینه نصب تاسیسات گازرسانی ساختمان باید توجه کرد که تعداد طبقات ساختمان چقدر است. هرچه که ارتفاع و یا تعداد واحدها و طبقات افزایش پیدا کند، طبیعی خواهد بود که هزینه نصب تاسیسات گازرسانی ساختمان بیشتر خواهد بود.

همین فاکتور، در محاسبه هزینه تاسیسات لوله کشی گاز صنعتی و پزشکی نیز وجود دارد. نکته بعدی، نوع لوله های به کار رفته برای انتقال گاز در تاسیسات گاز است. همچنین کیفیت و جنس تجهیزات استفاده شده در این تاسیسات نیز می تواند در نهایت باعث تغییر هزینه ها و قیمت شود. آن چه که در کنار هزینه نصب تاسیسات گازرسانی ساختمان و یا صنعتی و پزشکی وجود دارد، توجه به نکات ایمنی و استانداردهای ارائه شده است. در چنین تاسیساتی هیچگاه نباید کیفیت را فدای کمیت کرد.

 

تجهیزات به کار رفته در تاسیسات گاز

همانطور که اشاره شد، تجهیزات به کار رفته در تاسیسات لوله کشی گاز، می تواند در هزینه نصب تاسیسات گازرسانی ساختمان، صنعتی و یا پزشکی تاثیرگذار باشد. بسته به نوع گاز منتقل شده در تاسیسات  لوله کشی گاز، نیاز به استفاده از تجهیزات و لوازم به خصوصی وجود دارد. برخی از این تجهیزات تنها در تاسیسات گازری به خصوصی مانند، تاسیسات لوله کشی گاز ساختمان استفاده می شود. اما برخی از آن ها نیز به صورت مشترک در تمامی تاسیسات لوله کشی گازی وجود دارند. از مهمترین تجهیزات به کار رفته در تاسیسات گاز می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• لوله های انتقال: این مدل از لوله ها بسته به نوع گاز می توانند از نوع لوله های پلی اتیلن، لوله ای درزدار و یا بدون درز فولادی باشند.

• رگولاتور

• انواع فیلتر

• فشار سنج گاز

• اتصالات عایقی

• کنترل های اتوماتیک

• شیرهای دروازه و آب بندی

• قفل خاموش

• شیرهای خاموش